مروری بر پوشش بانوان و آقایان در تاریخ ایران باستان
تاریخ انتشار: ۲۱ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۲۰۲۸۷۰
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی نجفآباد پیرامون پوشش دوره ساسانیان گفت: چادر، دستاج و تاج از عناصر پوششی این دوره است همچنین گاهی برای مشاغل خاص، شاهد پوششهایی مانند دستار و روسری نیز هستیم.
به گزارش خبرنگار ایمنا، سید علی مجابی صبح امروز _چهارشنبه، بیست و یکم تیر ماه_ در اختتامیه همایش تأثیر عفاف در طراحی مد و لباس و جشنواره مد هویتی پیرامون موضوع پوشش سر بانوان در ایران باستان اظهار کرد: برای بررسی عهد باستان از دوران ایلامی تا ساسانی را مطالعه میکنیم که در این دوران شاهد تبادلات فرهنگی میان تمدنهای بینالنهرین، غرب و جنوب ایران بودیم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وی با تاکید بر اینکه برای بررسی لباس ملل شرقی باید به دو نکته توجه داشت، افزود: اول اینکه در شرق لباس از مرد به زن و در غرب از زن به مرد منتقل میشد و دوم اینکه اصل زیبایینگاری در شرق پوشیدگی و در غرب برهنگی بوده است.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی نجفآباد در خصوص پوشش سر در تمدن سومر عنوان کرد: در دوران سومر، کلاه بهطور کامل سر را میپوشاند، همچنین طبق نمونههای بهدست آمده برای خدایان از کلاهگیس نیز استفاده مبکزدند
وی پیرامون تمدنهای آکد و بابل گفت: در این تمدن فرم و تزئینات کلاهها پیچیدهتر شد و در مجسمهها الهه قدرت نیز دارای کلاه با تزئین است که این پوشش سر در ملکه بابلی هم دیده میشود.
مجابی با یادآوری اینکه اطلاعات زیادی از لباس زنان آشور نداریم و تنها روایت دیگر اقوام در دسترس است، اظهار کرد: نخستین سندی که درباره استفاده از نقاب و روبند داریم، مربوط به قوم آشور است، پوشیدن لباس تنگ در بسیاری از اماکن ممنوع بوده است.
حجاب عامل تفاوت میان ملکه و مردم عادیوی با بیان اینکه ایلام به عنوان اولین تمدن منطقه ایران دو سند بسیار مهم مطرح است، اول جام سیمین مرودشت و دیگری سنگنگاره زن ریسنده ایلامی است، خاطرنشان کرد: در این دو سند شاهد پوشش سبک و نازک و تزئین مو هستیم در حالی که خدمه پشت سر آنها فقط یک سربند دارد که این موضوع نشاندهنده تفاوت میان ملکه و فرد عادی است.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی نجفآباد با اشاره به پوشش زنان ماد اظهار کرد: در دوران ماد طبقات خاص، بر سر خود پوششی خاص داشتند که از آن به نام شادر یا شادروان یاد میشود و در زمان هخامنشی نیز شاهد آن بودیم.
وی با یادآوری اینکه از دوران هخامنشیان به جز یک مورد، شاهد نگاره نقش برجسته بانوان نیستیم، تاکید کرد: یکی از مهمترین اسناد دوران هخامنشی پردههای تزئینی است که در آن یک ملکه، ندیمه و آتشدان حضور دارد که در آن برای ملکه از تاج و شادر استفاده شده و ندیمه نیز تنها دارای تاج است.
مجابی اضافه کرد: از دیگر نمونههای دوران هخامنشی، طرحهای فلزی و مهرها است که همگی نشاندهنده تاج و شادر است، همچنین از دیگر موارد پوشش سر بانوان در این دوره کلاهگیس است.
وی در خصوص پوشش بانوان دوره اشکانیان گفت: با توجه به پیامدهای سقوط هخامنشیان و روی کار آمدن سلوکیان، شاهد تاثیرپذیری آراستگی از یونان هستیم اما در مجموع شاهد دو دسته پوشش چادر و کلاه و تاج هستیم البته در این دوره چادرها بلندتر شده و تقریباً تمام بدن را میتواند بپوشاند.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی نجفآباد پیرامون پوشش دوره ساسانیان تصریح کرد: چادر، دستاج و تاج از عناصر پوششی این دوره است همچنین گاهی برای مشاغل خاص، شاهد پوششهایی مانند دستار و روسری نیز هستیم.
کلاه، عنصر جدایی ناپذیر مردان در طول تاریخدر ادامه نیز مریم سادات حجازی، عضو هیئت علمی دانشگاه در خصوص پوشش سر مردان در تاریخ اظهار کرد: آنچه که سر را از تغییرات جوی در امان نگه میداشت، کلاه بوده که مترادف این واژه، واژگانی مانند دستار، عمامه، عرقچین و… است.
وی افزود: در طول تاریخ کلاهها از نظر جنس، شکل دوخت و قشر مورد استفاده به دستههای مختلف تقسیم میشدند.
عضو هیئت علمی دانشگاه تصریح کرد: برای نگهداری از کلاهها آئینها و مناسک خاصی برقرار بوده و زمانی که نگاهی به کتاب ضربالمثلها میاندازیم، شاهدیم که ۴۷۱ ضربالمثل درباره کلاه داریم.
وی با بیان اینکه هر سلسلهای که بر سد کار میآمده نوع کلاه را تغییر میدادند، گفت: منابع تاریخی نشان میدهد وجود کلاه بر سر مردان جز واجبات و غیرقابل تغییر بوده و در این راستا کمتر مردی را شاهد بودیم که کلاه یا دستار نداشته باشند.
حجازی با یادآوری اینکه سیاحان و گردشگران بهطور خاص و جزئی درباره پوشش سر مردم صحبت کردهاند، اضافه کرد: در داستانها و سنگنگارهها، هیچ کجا بزرگان بدون پوشش سر دیده و توصیف نشدهاند و کلاه و لوازم آن، جز پوشش اصلی مردان بوده است.
وی خاطرنشان کرد: کلاه جز فرهنگ ایرانی ما بوده که به مرور از بین رفته و امروز تنها در میان اقوام ایرانی شامل بختیاریها، گیلکها، قشقایی و کردها شاهد این پوشش هستیم.
کد خبر 672905منبع: ایمنا
کلیدواژه: حجاب و عفاف عفاف و حجاب حجاب اهمیت حجاب و عفاف روز عفاف و حجاب پوشش ایرانی و اسلامی سیر پوشش پوشش ایران باستان شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی نجف آباد پوشش سر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۲۰۲۸۷۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آیا میدانید قدیمیترین مقابر صخرهای ایران کجاست؟
جام جم آنلاین؛ گوردخمههای ایران، از ارزشمندترین مکانهای باستانی و بناهای صخرهای کشور است. بسیاری از این گوردخمه ها را می توان در استان کرمانشاه پیدا کرد. کرمانشاه یکی از تاریخی ترین مناطق کشور است که چند مورد از معتبر ترین سایت های باستانی دنیا همچون محوطه تاریخی بیستون را در دل خود جای داده است. یکی دیگر از این سایت های معتبر باستانی، گوردخمه اسحاق وند یا سکاوند است.
گوردخمه ها از قدیمی ترین انواع معماری صخره ای در ایران است که در دل کوه ها و صخره های مرتفع تراشیده می شدند. این بناهای صخره ای در حقیقت مقبره هایی هستند که متوفیان (افراد دارای اهمیت) را در آن ها به خاک می سپردند. نحوه خاکسپاری این متوفیان در ایران باستان به طرزی متفاوت بود. ایرانیان خاک را مقدس می دانستند، بنابراین، از دفن کردن اجساد درون آن خودداری کرده و آن ها در محفظه های صخره ای مخصوصی که تراشیده بودند، قرار میدادند.
از ایران باستان گوردخمه های بسیاری باقی مانده است که باستانشناسان در مورد قدمت آن ها اتفاق نظر ندارند. بسیاری از گوردخمه های کشور مادی هستند، بسیاری هخامنشی اند و برخی نیز به دوره های بعدی مربوط اند. در واقع گوردخمه های ایران را می توان به گوردخمه های مادی، گوردخمه های هخامنشی و گوردخمه های پس از هخامنشیان تقسیم کرد.
اسحاق وند، بنایی مادی یا هخامنشی
گوردخمه های اسحاق وند در حقیقت سه گوردخمه تاریخی هستند که ابعاد متفاوتی دارند. این گوردخمه ها در استان کرمانشاه، در حدود ۲۵ کیلومتری جنوب غربی شهرستان هرسین و در دل صخره های مرتفعی مشرف به روستای «دهنو» واقع شده اند. این گوردخمه ها به سکاوند نیز شهرت دارند و مردم محلی این منطقه به آن ها «فرهاد تاش» می گویند. به دلیل وجود روستایی به نام اسحاق وند در حوالی این گوردخمه ها، نام آن ها را اسحاق وند گذاشته اند.
پیرامون قدمت این گوردخمهها، اختلاف نظرهای زیادی وجود دارد. بسیاری از باستان شناسان خارجی و داخلی، قدمت گوردخمه اسحاق وند را به دوره مادها نسبت می دهند. ولی برخی نیز همچون هرتسفلد، آن ها را مربوط به دوره هخامنشیان می دانند. طبق نظر ارنست امیل هرتسفلد باستان شناس آلمانی تبار، گوردخمه میانی، مقبره گئومات مغ است. داریوش اول در کتیبه بیستون خودش، داستان سرکوبی گئومات مغ یا همان بردیای دروغین را به تفصیل تعریف کرده است. عده کمی نیز این مقابر صخره ای را مربوط به دوره سلوکیان می دانند. به هرحال طبق نظر بسیاری از باستان شناسان، احتمال اینکه این گوردخمه ها مادی باشند بیشتر از هخامنشی بودن آن هاست.
مجموعه اسحاق وند یا سکاوند، متشکل از سه گوردخمه است که هر کدام ابعاد متفاوتی دارند. گوردخمه سمت راستی نسبت به دو گوردخمه دیگر، در ارتفاع بالاتری قرار گرفته است و حدود ۲.۱۰ متر عرض دارد. عرض دریچه گوردخمه میانی ۱.۶۳ متر است و عمق آن نیز ۱.۷۵ متر می باشد. گوردخمه سمت چپ نیز ۸۵ سانتی متر عمق دارد و عرض آن ۲.۱۰ متر است.
در اطراف تمام این گوردخمه ها تزئینات ساده ای تراشیده شده اند. علاوه بر قاب بندی های ساده ای که دور تا دور این سه گوردخمه ایجاد شده اند، در قسمت بالای گوردخمه میانی، تصویر تمام قد مردی با ارتفاع ۱.۸۷ متر به صورت نیمرخ و به زیبایی هر چه تمام تراشیده شده است. این فرد که هویتش مشخص نیست، لباسی بلند و چیندار به تن کرده است و دست های خود را به حالت دعا و نیاش پروردگار به سمت آسمان و جلوی صورتش بلند کرده است. همچنین در مقابل این فرد، یک آتش دان با ارتفاع حدود ۹۴ سانتی متر و یک مشعل سوزان با ارتفاع ۸۳ سانتی متر قرار گرفته است. پشت سر این مشعل و آتش دان، فردی با قامت حدود ۸۰ سانتی متر حجاری شده است که به نظر می رسد در حالی که دستهایش رو به سمت آسمان است، از پشت سرش چیزی را بر دست دارد.
شهرستان هرسین در ۴۴ کیلومتری جنوب شرق کرمانشاه قرار دارد.